Kernenergie: de smoes om niets te doen
Herinnert u zich Atoomstroom nog? Dat was een energieleverancier van zuivere nucleaire energie. Niet het hippe groen of het laffe grijs, maar 100% pure atoomstroom. Ik was daar een jaar klant en dat leverde nogal wat discussie op in mijn omgeving. Kernenergie! Ben je gek geworden? Alsof ik persoonlijk medeschuldig was aan de ramp in Tsjernobyl. Maar zelf dacht ik: we hebben nu eenmaal kerncentrales en voorlopig kunnen we niet zonder. En: het afvalprobleem wordt er niet minder om.
De tsunami die in 2011 de kerncentrale van Fukushima in zee spoelde vormde het keerpunt. Kernenergie stond er slecht op en al snel kon Atoomstroom haar winkel sluiten. Duitsland koos voor de ‘Atomausstieg’ en het sluiten van operationele centrales. Dit jaar worden drie stuks afgeschakeld en komend jaar volgen er meer. België volgt, is het voornemen. Momenteel is het aandeel kernenergie in de totale elektriciteitsproductie van de Europese Unie nog een kwart. Dat is inmiddels minder dan het totaal van hernieuwbare energie dat uitkomt op bijna een derde. Maar nog steeds is het zoveel dat we niet een-twee-drie zonder kunnen.
En nu is bij ons de discussie helemaal terug. In het regeerakkoord staat zelfs het voornemen voor twee nieuw te bouwen kerncentrales. Opgejaagd door het Urgenda vonnis kiest Den Haag de vlucht voorwaarts voor CO2-reductie, zo lijkt het. Omdat de afgelopen decennia geen enkel energiebedrijf de nek wilde uitsteken voor een nieuwe kernreactor, hoopt Rutte IV ze te lokken met een cheque van 5 miljard. Bovendien heeft men de truc bedacht de kosten voor het flexibiliseren van het elektriciteitsnet toe te rekenen aan duurzame bronnen als wind en zon. Zo berekend zijn de kosten voor nucleair niet hoger dan die voor duurzaam. Maar men vergeet daarbij te vertellen dat een kerncentrale dan wel 365 dagen op volle capaciteit moet draaien. Met de toename van hernieuwbare energie is dat een fabel. Draait de reactor de helft van de tijd, dan wordt de stroom twee keer zo duur.
Volgens TNO kost het minstens 11 jaar om een kernreactor van de huidige generatie 3 te realiseren. Ga uit van 10 miljard euro die je niet aan alternatieven kunt besteden. Als het meezit. Want de nieuwe centrale Flamanville in Frankrijk is een dramaproject waar de bouwtijd oploopt tot 16 jaar en kosten bij oplevering in 2023 kunnen uitkomen op 19 miljard euro. Hinkley Point C heet de nieuwbouwcentrale met 2 reactoren in Engeland. Daar is de begroting al opgelopen tot 24 miljard. Om de businesscase rond te krijgen neemt de overheid daar de stroom af tegen een prijs die bijna het dubbele is van de marktprijs.
De plannen voor nieuwbouw zijn zot. Het duurt te lang, het kost teveel en vlak over de grens sluiten we centrales die nog jaren meekunnen. Investeer in levensduurverlenging en doe dat samen met andere EU-lidstaten. De keuze voor nieuwbouw is een smoes om niets te doen. En als je stoer wilt doen: heb dan het lef een generatie 4 centrale te plannen, bijvoorbeeld de Thorium variant. Duurt 25 tot 30 jaar en evenzovele miljarden, maar dan heb je ook wat.