Je eigen prijsplafond
Met de intrede van de winterkou zijn de gasprijzen weer gestegen. Gelukkig halen ze het niet bij de hoge prijsniveaus van ruim een jaar geleden, al blijft het voor consumenten met een variabel contract oppassen. Als je niet oplet zie je de prijsverhoging pas achteraf, na afschrijving van de maandelijkse incasso. Maar deze consumenten zijn toch al de dupe, vanwege de risicopremie die ze hun leverancier betalen. Slapers worden ze wel genoemd; van oudsher de klantengroep waar leveranciers zich voor in de handen wrijven.
Eigenlijk is het allemaal de schuld van de prijsvergelijkers. Websites waar je energiecontracten kunt vergelijken en die daarmee een handige fuik vormen voor gemakzuchtige consumenten. De vergelijkingsplatformen strijken een bonus op voor ieder contract dat ze bij een leverancier aanbrengen. Het stimuleert overstappen en dat zou tot meer concurrentie in de energiemarkt leiden. Bijgevolg is wel dat het allemaal onnodig duurder is geworden: de aanbrengpremie voor het platform en de welkomstbonus voor de nieuwe klant moeten bij de leverancier wel terugverdiend worden.
Slapers zijn klanten met een contract dat vrij opzegbaar is. Veel hadden ooit een vast contract, maar hebben die looptijd ongemerkt voorbij laten gaan. Dat deze klanten vrij kunnen opzeggen en zomaar vertrekken, vormt een risico voor de leverancier, een risico dat ingeprijsd wordt. Maar sinds de energiemarkt ontwricht is geraakt met enorme prijsfluctuaties door geopolitieke problemen, is diezelfde slaper misschien wel gunstiger dan de klant met een vast contract. Bij stijgende inkoopprijzen heeft de leverancier snel spijt van vaststaande tarieven voor klanten met een vast contract, zeker als ze geld moeten bijleggen. Een aantal van hen is daardoor zelfs failliet gegaan.
Daarom kun je als leverancier je maar beter indekken tegen toekomstige prijsfluctuaties. Vaste contracten tegen woekertarieven zijn nu het streven van de leveranciers die opgelopen verliezen nog moet wegpoetsen. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) speelt ze in de kaart met het advies een vast contract te kiezen, want dat geeft zekerheid, juist nu het prijsplafond is vervallen. Wat ACM daar niet bij zegt is dat die zekerheid voor de klant een prijs heeft.
Volgens mij doet ACM hier wakkere consumenten tekort. Een vast energiecontract in een termijnmarkt waarin de trend van de prijsontwikkeling weinig kans op daling laat zien, is altijd duurder dan zelf inkopen op de dagmarkt voor energie. Dat kan met een dynamisch contract. Dat vereist een beetje discipline om op je verbruik en de kosten te letten. Maar het geeft je kans om energie te gebruiken als deze goedkoop is en gebruik te vermijden als het duur is. Zo bepaal je je eigen prijsplafond.