Voer voor trollen

Op twitter ging het weer helemaal los. Aanleiding was een misleidende kop in de Telegraaf, de krant die nog steeds fout is in de oorlog tegen klimaatverandering. “Warmtepomp blijkt enorme vervuiler, noodmaatregel voor de bouw”, schreef de krant. Het roept een beeld op van mannen in witte pakken die behalve asbest saneren ook warmtepompen komen ontmantelen. Alleen al het woord ‘noodmaatregel’ doet schrikken. 

Wat is er aan de hand? De milieuscore van een warmtepomp blijkt slechter uit te vallen dan eerder gedacht. Voor allerlei grondstoffen, materialen en apparaten wordt dat bijgehouden in de Nationale Milieudatabase. De score van gebruikte materialen bij elkaar zegt iets over de milieubelasting van bijvoorbeeld een gebouw. Daar gaat het nu mis. De warmtepomp scoort zoveel slechter, dat de totale milieuprestatie van nieuwbouwwoningen de gewenste normen voorbijschiet. Die score is het gevolg van een nieuwe berekening die is gedaan. 

Op die berekening is het nodige af te dingen. Onderdeel van de rekensom is het koudemiddel waarvan warmtepompsystemen gebruik maken. Dat is geen fijn spul en jaren geleden al is afgesproken deze zogenaamde f-gassen uit te faseren. Dit zijn zodra ze vrijkomen heftige broeikasgassen. Punt is dat ze niet zomaar vrijkomen. Gebruik van de gassen is sterk gereguleerd en lekkage naar de omgeving wordt normaliter – calamiteiten daargelaten – voorkomen. 

Voor het beeld: je hebt dezelfde f-gassen ook in de airco van je auto en daar heb je vast geen noodmaatregel voor getroffen. De f-gassen worden inmiddels vervangen door minder milieubelastende stoffen. Zo kun je ook een warmtepomp kopen die gebruik maakt van propaan als koelmiddel. De bekende merken leveren ze al. 

Maar wat nog veel zwaarder telt dan de (theoretische) milieuprestatie, is de prestatie van een warmtepomp over de gehele levensduur. De bijdrage aan de vermindering van CO2-uitstoot is onomstreden. Voor een goed geïsoleerde woning is de warmtepomp het realistische alternatief voor de gasgestookte CV-ketel. 

Maar op twitter gaat het dan los. Over de vervuilende “dwangpomp” en de “groene leugens” van de “linkse kerk”. De gretigheid waarmee het vermeende gebrek wordt uitvergroot om noodzakelijk klimaatbeleid te ontkrachten is schokkend. Feitenvrije journalisten die op zo’n manier de sensatie zoeken zijn geen knip voor de neus waard. Het is voer voor trollen, zou Gerrit Hiemstra zeggen. 

Veel van die trollen op twitter zijn eigenlijk heel gewone mensen. De boze verwijten tegen noodzakelijke verandering tonen de angst. De angst dat het waar is, de angst dat klimaatverandering echt is en dat onze levenswijze onomkeerbaar bedreigd wordt. Voor boze mensen die zich blijven verzetten heb ik een waarschuwing: er wacht je een grote teleurstelling.