Energiemanagement: meer energie uit je data

De eSight cloudoplossing voor energiemanagement wordt in het Engels een ‘energy monitoring and targeting package’ genoemd. Aan de term ‘energy M&T’ is zelfs een wikipedia pagina gewijd. In Nederland wil targeting nog wel eens ontbreken en is energiemonitoring veelal terugkijken. Siem Simonis en Brent Teijssen van eSightMonitoring zien dat anders. “Het doel van investeringen in energie-efficiëntie is het realiseren van blijvende besparingen. Daarvoor heb je betrouwbare modellen nodig.”

Het Nijmeegse eSightMonitoring is distributeur voor het eSight platform in de Benelux en is exclusief ontwikkelpartner voor het van oorsprong Engelse bedrijf. De software wordt gedistribueerd in 58 landen en heeft wereldwijd 25.000 gebruikers. Het Nederlandse eSightMonitoring verwerkt dagelijks energiedata van 75.000 datapunten, jargon voor de hoofdmeters voor elektriciteit, gas en warmte. Het bedrijf is overig diensten aanbieder (ODA) en verwerkt naast data van meetbedrijven de output van o.a. gebouwbeheersystemen, scada en mod-bus systemen. Data wordt gecombineerd met bronnen als het kadaster (BAG) en meteo-data. Ook worden koppelingen gelegd met de ERP-omgeving of productievolgsystemen om een complete systeemintegratie tot stand te brengen.

Monitoring en targeting

Energiemanagement is meer dan de registratie van verbruik voor factuurcontrole en rapportage. “Op ons platform verzamelen we alle relevante data”, zegt Simonis. “Als je bijvoorbeeld de efficiency van installaties in een ziekenhuis wilt beoordelen, dan nemen we het aantal bezoeken aan de polikliniek en het aantal verpleegdagen mee. Voor een zwembad gebruiken we de bezoekersregistratie. Alleen zo kun je een betrouwbaar model van je energieverbruik maken.”

Of een organisatie nu iets wil doen aan energiebesparing, of vanwege een energie audit of omdat er een ESCo aanklopt, dan moet je beginnen met het maken van een baseline, legt Simonis uit. “In een model van je actuele energieverbruik kun je de effecten van maatregelen zien ten opzichte van het genormaliseerde verbruik, de baseline.”

Daar komt ook de T van targeting om de hoek. Een maatregel voor energiebesparing kun je kiezen op basis van bijvoorbeeld het besparingspotentieel of de terugverdientijd. “Het idee van monitoring is om je doelen te halen, dus wat het heeft opgeleverd, dat is de T van targeting, daar maak je de modellen voor.” Met monitoring kun je maatregelen opsporen en de resultaten daarvan na uitvoering volgen.

Gereedschapskist

Net als andere data platforms voor energiemanagement is eSight een toolkit, een gereedschapskist. Maar dan wel een met een zowel breed als diep assortiment, mede dankzij wereldwijd ontwikkelde oplossingen voor een breed scala van toepassingen en gebruikers. eSightMonitoring richt zich op bedrijven waar energiemanagement ingebed is in de organisatie. Bernt Teijssen: “Wij leveren aan energieprofessionals; dat zijn energiebedrijven, meetbedrijven, ingenieursbureau’s, technisch dienstverleners, bureaus voor energie-inkoop en -advies, maar ook hogescholen, academische ziekenhuizen en vastgoedbedrijven met tal van locaties.”


Lees ook: ‘Energiemonitoring industrie toont besparingspotentieel


Diensten die deze bedrijven leveren variëren van billing, energieadvies of monitoring voor ESCo’s en energieprestatiecontracten. Dit laatste blijkt een groeimarkt: “Technisch dienstverleners willen meer toegevoegde waarde leveren. De eindklant vraagt daar ook om. Jullie doen het onderhoud, zeggen ze, jullie komen bijna dagelijks in het gebouw, waarom gaan jullie ons niet helpen met het realiseren van energiebesparing.” In andere landen zijn constructies als de energy service company en het energieprestatiecontract (EPC) veel gangbaarder dan in Nederland. Opnieuw een voordeel van het internationale karakter van eSight: “Voor validatie verificatie werken we met het international performance management and verification protocol (IPMVP)”, zegt Simonis. “Wij weten hoe de esco afrekening werkt en ons platform biedt daarvoor de gevalideerde data.” De verificatiestandaard is voor de opdrachtgever, bank of accountant de garantie dat de rekensom klopt.

Data driven

Met de eigen development afdeling is eSightMonitoring veel meer een IT-bedrijf dan een adviseur voor energiemanagement. De enorme datastromen die over het platform gaan doen de vingers van data-analisten en developers dan ook jeuken. Dat levert intelligente tools op. Vorig jaar is ‘Green Apples’ ontwikkeld en in gebruik genomen. Dit is een nieuwe schil die over de software voor monitoring ligt. De naam is voor insiders een grapje: veelal wordt met monitoring in eerste instantie het laag-hangend-fruit opgespoord, zoals ontregelde klimaatinstallaties. De onderliggende datastroom wordt in de dashboards van Green Apples samengebracht, na bewerking op basis van algoritmen. “Wat we wilden doen is een correlatie leggen tussen alle beschikbare data, om potentiële besparingen op te sporen en inzichtelijk te maken,” zegt Teijssen. “Om die correlatie te leggen heb je rekenregels nodig. Die hebben we ontwikkeld samen met de specialisten van technisch dienstverleners en energieadviseurs.”

Erkende maatregelen als zomernachtventilatie of het voorkomen van gelijktijdig verwarmen en koelen zijn bedoeld om op energie te besparen. Maar of ze de beoogde energiebesparing opleveren hangt af van tal van factoren. Nachtspoelen bij een iets te hoge buitentemperatuur kan ervoor zorgen dat de koelmachines in de ochtend een uur eerder aan gaan. Het voorkomen van gelijktijdig verwarmen en koelen is nog lastiger. Met algoritmen waarmee reeksen van datapunten geanalyseerd worden zijn dergelijke afwijkingen op te sporen en kan behoorlijk nauwkeurig het besparingspotentieel berekend worden. Dat geldt ook voor de basislast, afwijkingen in de planning van feest- en vakantiedagen en afwijkende bedrijfstijden. “De aanbeveling nachtverlaging toe te passen is niet voldoende. Je moet weten wat de technische consequenties zijn als je dat toepast. Met rekenregels is het effect van zo’n maatregel te bewaken.” De algoritmen en inputvariabelen zijn transparant en gebruikers van Green Apples kunnen zelf de gewenste grenswaarden instellen.

Meerjaren Energieprogramma

Het genormaliseerd verbruik, de baseline, is met monitoring vast te stellen. De haalbare besparing door het uitsluiten van onnodig verbruik en verspilling vormt de eerste targetline. In veel gevallen is dit haalbaar zonder grote investeringen, stelt Teijssen. “Vervolgens laat je het systeem maatregelen doorrekenen waarmee wel een investering gemoeid is. Doe je dat in samenhang met je meerjaren onderhoudsprogramma, dan kan je een volledig onderbouwde keuze maken voor investeringsmomenten en het doorvoeren van maatregelen.” Zo schuift de targetline een stukje op, in de richting van een steeds gunstiger verbruiksprofiel. Simonis: “Als je onder een investeringsbeslissing je handtekening moet zetten, wil je zeker weten dat de basis waarop de berekening is uitgevoerd absoluut klopt.” Organisaties hebben dus niet alleen een energiemanager nodig, maar ook een meerjaren energieprogramma, één op één gekoppeld aan het onderhoudsplan.

Meer weten? Vergroot je kennis en volg een energie opleiding!

Meer informatie: eSightmonitoring