Sprekende minderheid

Goede berichten komen toch het beste tot je uit de papieren krant, die knispert bij het omslaan van de pagina’s. De kop van het bericht paste amper in de kolommen: “Europese stroom in 2024 schoner dan ooit.” Voor het eerst is de helft van Europese stroomproductie volledig hernieuwbaar. Dat betekent een fors lager verbruik van fossiele brandstoffen door elektriciteitscentrales, zoals steenkool en aardgas, met maar liefst 60% minder uitstoot tot gevolg. 

Tegelijkertijd vestigen we een wereldwijd record met tegenovergesteld resultaat. Het jaar 2024 gaat in de boeken als warmste ooit, met ook de grootste toename van CO2 in de atmosfeer, ooit. De toename met 3,58 ppm (parts per million) brengt het CO2-gehalte op zo’n 424 ppm. Rond 1960 was dat nog geen 320 ppm en bedroeg de jaarlijkse stijging nog geen 2 ppm. Wetenschappers wijten die grote sprong aan het grote aantal natuurbranden op het Noordelijk halfrond. Ook ziet men hoe de oceanen steeds minder CO2 opnemen en daardoor méér CO2 in de atmosfeer achterblijft. 

Wat je ook roept, de boodschap over een opwarmende aarde heeft steeds minder effect. Het is niet alleen dat we murw zijn geslagen door slecht nieuws van doemprofeten. Het is nog erger, we halen onze schouders op, we kiezen ervoor het te negeren. De natuurbranden, de zeespiegelstijging, de weersextremen. Don’t look up. Precies de reden waarom Extinction Rebellion (XR) de tunnelbak van de Utrechtsebaan in Den Haag blijft blokkeren. Een poging om ons wakker te houden en met elkaar verandering af te dwingen. 

Inmiddels roept de XR-blokkade zoveel irritatie op, dat de eigenlijke boodschap van de demonstranten ondersneeuwt. Het hekelen van de demonstraties vanwege politie inzet en de hardwerkende man die een stukje om moet rijden doet het goed rond talkshowtafels. Maar het commentaar is gratuit. De klagers staan zelf nooit in de file en wonen zelfs niet eens in de buurt. Door XR weg te zetten als deugers die zich niet aan regels houden hoeven we het over klimaatschade niet meer te hebben. 

Er was nog een andere goede boodschap, afgelopen week. Uit een rapport van Triodos blijkt dat een minderheid toch voor grote normverandering kan zorgen. Een significante minderheid kan de boel doen kantelen. Zo is alcoholvrij bier inmiddels normaal verkrijgbaar, Youp van’t Hek ten spijt. Belangrijk is wel dat die minderheid, anders dan de zwijgende meerderheid, zich uitspreekt, in actie komt. Daarom is het hebben van een mening niet meer vrijblijvend. Je moet je uiten, om te voorkomen dat het debat gekaapt wordt met drogredenen en fantasiefeiten. Om de boel te doen kantelen is een sprekende minderheid nodig. Nu meer dan ooit.