Herkansing
Europa ligt met de Europese lidstaten als enige grote regio in de wereld op koers met het daadwerkelijk reduceren van de CO2-uitstoot, met hernieuwbare energieproductie en energiebesparing. Dat begon in 2007 met de ambitieuze doelstelling van 20-20-20 in 2020. Dat wil zeggen de reductie van de uitstoot van broeikasgassen met een vijfde, eenzelfde doel voor duurzame opwek en ook nog eens een energiebesparing met een vijfde. In het jaar 2020 werden deze doelen gehaald en zelfs overschreden. De reductie van broeikasgassen kwam uit op ruim 24 procent en piekte tijdens de corona pandemie zelfs tot 31 procent (ten opzichte van 1990).
Sinds 2020 zijn de doelen van de EU navenant opgekrikt. Want wat je kunt halen, kun je misschien ook wel overtreffen. Zo is het doel voor de CO2-reductie voor 2030 van 45 procent inmiddels vastgepind op 55, met de uitdagende aanmoediging ‘Fit for Fifty Five’. Voor 2040 wordt al gesproken over 90 procent reductie. Moeilijk, maar niet onhaalbaar, zei de EU namens Wobke Hoekstra, vorige week in Brussel. De hoeveelheid opgewekte hernieuwbare energie kan in 2030 de 40 procent overschrijden. Ook de CO2-reductie kan verder toenemen, althans op papier.
Want wat op papier haalbaar lijkt, stagneert in de praktijk van politiek gekibbel. Dat geldt voor de Europese Unie als geheel, waar aan de Green Deal wordt geknabbeld. Er is sprake van een “algeheel rechtser, vijandelijker klimaat voor klimaatbeleid,” schrijft NRC. Voor Nederland geldt dat nog meer, met de beschamende waterkwaliteit, de onverminderde stikstofneerslag en de compleet zoekgeraakte natuurwaarden. Nog erger, er is gesneden in onderwijs en innovatiekracht, precies wat nodig is voor een economisch gezonde toekomst. De politieke onwil om problemen echt aan te pakken, is iets wat je verantwoordelijke bewindslieden persoonlijk mag aanrekenen.
Het afkalven van onze kansen op een betere toekomst voor iedereen is het gevolg van de korte termijn keuzes gemaakt door populistisch rechts. Precies de reden waarom dat type ‘rechts’ dom genoemd wordt. Want, waar is verstandig rechts gebleven? Volgens het Internationale Energieagentschap IEA zullen de wereldwijde investeringen in schone energie, energie-efficiëntie en elektrificatie dit jaar oplopen tot het recordbedrag van 2 biljoen euro, een bedrag met 12 nullen. Schone energie trekt twee keer zoveel kapitaal aan als fossiel. Zo beschouwd is klimaatbeleid dus typisch iets voor ondernemend rechts.
In het afgetreden kabinet hadden mensen met verstand van zaken bepaald niet de overhand. Ruim een kwart van de Nederlandse kiezers mag in de herkansing. Laten we er met zijn allen aan werken dat populisten hun macht tot verleiden verliezen. Laten we kiezen voor de belangen op de lange termijn, want kiezen voor onszelf vraagt om een keuze voor elkaar.